Budowa amatorskiego ozonatora powietrza.
2020-03-17

Budowa amatorskiego ozonatora powietrza.
Ostatnio jak grzyby po deszczu wysypała się cała seria urządzeń do oczyszczania i
Ostatnio jak grzyby po deszczu wysypała się cała seria urządzeń do oczyszczania i
odświeżania powietrza oparta swą konstrukcją o tzw. ozonatory powietrza. Celem niniejszego
artykułu jest przybliżenie urządzenia tego typu własnej konstrukcji w oparciu o dostępne i niedrogie
komponenty dostępne w naszym sklepie.
Ozonatory powietrza są to urządzenia, które dzięki zjawisku wytwarzania mikro wyładowań
elektrycznych powstałych na płytkach ozonatora dają efekt podobny do działania piorunów. Któż z nas wychodząc na zewnątrz zaraz po burzy nie czuł tego świeżego powietrza o
specyficznym zapachu – tak właśnie działa ozon, czyli bezbarwny gaz wytwarzany w trakcie
wyładowań elektrycznych.
Ozon ma bardzo dobroczynne działanie polegający na zabijaniu wszelkich bakterii i
drobnoustrojów bytujących w naszym towarzystwie, które są źródłem brzydkich zapachów oraz
chorób. Ozon jest gazem, który pozwala nam się ich pozbyć. Jednak jak każdy medal ma dwie
strony tak i ozon i jego cudowne właściwości mogą być dla nas ludzi bardzo szkodliwe.
Sposób przygotowania urządzenia i podstawowe informację przybliżę Wam pod koniec tego
materiału.
Zatem przystąpmy najpierw do budowy urządzenia, ale zanim to zrobimy musicie znać kilka
podstawowych zasad bezpieczeństwa dotyczącego obsługi generatora ozonu.
!! Ważne jest, aby podczas pracy nie dotykać generatora, ponieważ grozi to porażeniem
prądem elektrycznym!!!
Uwaga!!! Ozon jest gazem trującym i niebezpiecznym dla organizmów żywych!!! W czasie
pracy urządzenia nie należy przebywać w pomieszczeniach, w których ozonator pracuje, a
po zakończonej pracy wywietrzyć pomieszczenia przed wejściem.
● Nie wolno stosować ozonu w środowisku gazów palnych lub materiałów wybuchowych.
● W ozonowanym pomieszczeniu zabrania się palenia tytoniu, pracy z otwartym ogniem, pracy z
narzędziami, które powodują płomień lub iskrę, pracy przy użyciu przy użyciu olejów i smarów lub
pozostawiania obiektów zabrudzonych olejem lub smarem.
● Ozonowanie nie powinno być wykonywane przez ludzi z zaburzeniami węchu.
● Przed wejściem do ozonowanego pomieszczenia musi zostać umieszczona dobrze widoczna
tabliczka z napisem: WSTĘP WZBRONIONY – ODKAŻANIE.
● Po zakończeniu zabiegu ozonowania, pomieszczenie należy przewietrzyć najlepiej nie wchodzić do
niego wcześniej niż po upływie 2 godzin od zakończenia odkażania.
● Nigdy nie należy produkować więcej ozonu, niż jest to potrzebne dla danego zastosowania.
● Operator urządzenia jest odpowiedzialny za jego eksploatacje i zachowanie środków ostrożności.
● Krótkotrwałe wdychanie ozonu w wysokich stężeniach jak i długotrwałe wdychanie ozonu w
niższych stężeniach może spowodować negatywne skutki fizjologiczne. Nie wolno wdychać ozonu
bezpośrednio z generatora.
Producent i dystrybutor nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody lub uszkodzenia ciała wyrządzone przez generator ozonu, które mogą powstać na skutek nieprawidłowego użycia go przez
użytkownika. Użytkownik jest odpowiedzialny za zapewnienie, że ozonator jest prawidłowo
obsługiwany i przechowywany.
Jeśli po takiej dawce ostrzeżeń nadal jesteście ciekawi budowy i działania układu zapraszam do
budowy.
Zanim jednak to zrobimy, potrzebne będą następujące komponenty, które dostępne są w naszym
sklepie, a mianowicie:
● Generator ozonu (jonizator) wraz z transformatorem 3,5kV
Produkt numer 12528
● Obudowa
Produkt numer 8660
● Moduł wyzwalacza czasowego
Produkt numer 9188
● Przekaźnik 12V DC
Produkt numer 9163
● Wentylator 12V 120 mm
Produkt numer 12010
● Kontrolka pracy LED (230V)
Produkt numer 12563
● Zasilacz wtyczkowy 12V 2A
Produkt numer 11893
● Włącznik chwilowy (monostabilny)
Produkt numer 12027
● Dwa przełączniki dwupozycyjne (On, Off)
Produkt numer 11882
● Gniazdo AC + przewód (ja użyłem tzw. ósemki)
Produkt numer 10079
● Gniazdo bezpiecznika
Produkt numer 12558
Tutaj wykaz wszystkich elementów potrzebnych do budowy:
Pracę zaczynamy od zamocowania ozonatora śrubami do dolnej części obudowy tak, by
maksymalnie dosunąć go do tylnej ścianki, by w późniejszym etapie mieć miejsce na wyzwalacz
czasowy na górnej części obudowy. Przykręcamy nasz ozonator śrubkami M3 lub M4.
Kiedy jest już zamocowany, wyznaczamy otwór na wentylator, który będzie umieszczony w górnej
części obudowy nad ozonatorem. Montaż wentylatora nie jest obowiązkowy, jednak polecam jego
montaż ze względu na lepsze chłodzenie płytek ozonatora oraz lepsze rozprowadzanie
wytwarzanego ozonu który, jest gazem cięższym od powietrza więc wentylator pomoże nam
równomiernie rozprzestrzenić nam go na całej powierzchni pomieszczenia, w którym będzie
umieszczony.
W kolejnym kroku rozmieszczamy na płycie czołowej miejsce pod włączniki oraz kontrolkę pracy.
Zastosowałem dwa niezależne przełączniki, choć tak naprawdę potrzebny jest tylko jeden. Drugi
przełącznik służy do pracy w trybie manualnym, czyli bez udziału wbudowanego wyzwalacza
czasowego. Moim celem była opcja używania urządzenia w oparciu o zewnętrzny sterownik z
gniazdem AC, wtedy kiedy jest potrzeba użycia urządzenia kilkakrotnie z pewnymi przerwami
czasowymi.
Kontrolkę pracy celowo umieściłem na przedniej płycie po to by z dalszej odległości lub np. przez
szybę w drzwiach można było upewnić się, czy urządzenie jeszcze pracuje, ponieważ wchodzenie
do pomieszczenia zaraz po zakończeniu ozonowania jest mocno niewskazane, a nawet zabronione, dlatego też kontrolka pozwala z dala ocenić stan pracy urządzenia.

W kolejnym etapie mocujemy zasilacz 12v, który będzie nam zasilał moduł wyzwalacza czasowego
oraz przekaźnik. Ja pozwoliłem sobie użyć dość małego zasilacza wtyczkowego, By wszedł do
obudowy obciąłem wystające bolce (do gniazda AC 230) i polutowałem przewody zasilające
bezpośrednio do płytki. Zasilacz przykleiłem na taśmie dwustronnej do dolnej części obudowy
(obok generatora).

Kolejnym etapem było zamocowanie przy pomocy 4 śrub M4 wentylatora na górnej części
obudowy oraz płytki wyzwalacza czasowego, która docelowo zamocowane będzie na czterech
poliamidowych słupkach dystansowych wyższych z tyłu oraz krótszych z przodu.
Dodatkowo w tylnej ściance obudowy wyciąłem otwór wentylacyjny zapewniający lepszą
cyrkulację powietrza na płytkach generatora, otwór na zamocowanie gniazda AC oraz gniazda
bezpiecznika.
Następnie łączymy całość wg załączonego schematu:

Gotowe urządzenie prezentuje się jak na poniższych zdjęciach:


Trochę teorii na temat działania:
Włączenie głównego wyłącznika powoduje zasilenie zasilacza 12V i automatycznie zasilanie
wyzwalacza czasowego oraz wentylatora. Następnie w wyzwalaczu ustawiamy przez długie
naciśnięcie przycisku „SET” program 1.1, czyli uruchamianie przekaźnika na określony czas
(szczegółowa instrukcja programowania poniżej). Przez kolejne naciśnięcie przycisku „SET”
przechodzimy do opcji „OP”, która ustawia czas działania urządzenia. Urządzenie uruchamiamy
przyciskiem na „TRIG” na górnej pokrywie. Nastąpi załączenie styków przekaźnika i uruchomienie
generatora ozonu co zostanie zasygnalizowane również kontrolką pracy na płycie czołowej
urządzenia.
Po odliczeniu zadanego czasu urządzenie automatycznie zostanie rozłączone.
Dzięki drugiemu przełącznikowi możemy też uruchomić urządzenie ręcznie lub za pomocą
zewnętrznego programatora co przydaje się w sytuacji kiedy urządzenie ma załączać się wg
ustalonego na zewnętrznym programatorze harmonogramu.
Przy pomocy tego przełącznika możemy również włączyć urządzenie ręcznie bez kontroli
wyzwalacza czasowego (np. w celu sprawdzenia działania generatora).
Dobór stężenia ozonu w powietrzu i czasu pracy generatora odsyłam do informacji w sieci,
ponieważ jest dość sporo informacji na ten temat, więc nie ma sensu tego powielać.
Przy obliczeniach musicie jedynie zapamiętać, że ten generator produkuje 10g ozonu na godzinę
więc jest bardzo wydajny.
Gdyby była potrzeba ograniczenia wydajności możecie pokusić się jeszcze o przeróbkę
polegającą na odłączeniu jednej z dwóch płyt generatora, jednak pamiętajcie o dobrej izolacji
ponieważ na wejściu płyty panuje napięcie 3.5kV !!!.
Pokaż więcej wpisów z
Marzec 2020
Polecane